Waar zouden we zijn zonder verlichting? Waar onze voorouders zich eeuwen geleden nog moesten behelpen met op vuur gebaseerde vormen van verlichting zoals kaarsen en olielampen, kunnen wij gelukkig terugvallen op elektrisch licht. Dit werd in de 19e eeuw in de Westerse wereld geïntroduceerd en leverde zoveel gebruiksvoordelen op dat we er tegenwoordig nog steeds maar al te graag gebruik van maken, al hebben we ook de kaarsen en olielampen behouden – gewoon, voor de gezelligheid.
En toen was er licht…
Maar wie er vandaag de dag een gemiddeld Nederlands huishouden op nahoudt, kan bijna niet meer zonder elektrische verlichting in allerlei soorten en maten. Stel je maar eens voor hoe jij een gemiddelde dag doorbrengt, van opstaan tot weer slapen gaan. Je knipt het licht aan naast je bed om op te staan, in de gang om je weg te vinden naar het toilet, waar je ook een lamp aandoet. Vervolgens ga je misschien naar de badkamer, waar je ook weer verlichting nodig hebt. Je doet lampen aan in de keuken om je ontbijtje te maken en koffie te zetten en boven de eettafel om hierbij de krant te lezen of op je telefoon of tablet het nieuws en weer te checken. Daarna moet het licht aan in de gang, zodat je snel je jas, tas en fiets- of autosleutels kunt vinden. Alleen in de ochtend heb je dan al op zeven plekken in huis verlichting gebruikt! Je kunt dus rustig zeggen dat we behoorlijk afhankelijk zijn geworden van verlichting om ons dagelijks leven zonder al teveel schade door te komen. Daarnaast heeft verlichting ook een grote invloed op hoe we ons voelen…
Licht door het leven
Ben jij gevoelig voor licht? Dan ben je in goed gezelschap. Veel mensen maken dan ook gebruik van allerlei vormen van verlichting om hun stemming te beïnvloeden, zeker op momenten dat ze het even zwaar hebben. Wat voor verlichting gebruik jij het liefst in de ochtend? Misschien word je ’s ochtends wel gewekt door een speciale wekker, die langzamerhand steeds meer helder licht uitstraalt. Steeds meer mensen kiezen hiervoor, omdat het vooral op de donkere dagen in herfst en winter het ontwaken een stukje makkelijker maakt. De meesten van ons zijn nu eenmaal erg vatbaar voor licht, zowel van de natuurlijke straling van zon, maan en sterren, als van licht dat we zelf opwekken uit andere energiebronnen. Je weet natuurlijk al lang dat je vaak vrolijker bent op een zonnige dag dan op een donkere, druilige. En misschien behoor jij ook wel tot die mensen die onrustiger of korter slapen als de maan vol is. Deze gevoeligheid voor licht kan zowel prettige als onprettige gevolgen hebben, maar gelukkig is de technologie op het gebied van verlichting inmiddels zo ver ontwikkeld dat je dit gegeven ook naar je hand kunt zetten. Kom je bijvoorbeeld na een dag hard werken volledige afgepeigerd thuis? Creëer dan bijvoorbeeld een knusse, gezellige sfeer in huis met zachte verlichting. Zo geef je je overprikkelde zintuigen hun broodnodige dosis rust voor het tijd is om te gaan slapen. Dit kan door te kiezen voor licht dat gefilterd wordt door bijvoorbeeld een kap, of door gebruik te maken van allerlei dimmers. Je hebt vandaag de dag enorm veel keuze als het gaat om verlichting. Door hier slim gebruik van te maken en voor iedere ruimte in je huis de soort verlichting te kiezen die het beste past bij jouw smaak en leefgewoonten, kun je ook zware dagen een beetje lichter maken.
Verlichting in en om het huis
Ga je een nieuwe woning betrekken of heb je ontdekt dat er in je huidige huisje wel iets te verbeteren valt als het gaat om verlichting? Maak dan gebruik van de mogelijkheid om je woonomgeving nog beter af te stemmen op jouw persoonlijke smaak, behoeften en gewoonten. Ben je bijvoorbeeld een fervent lezer? Dan kun je niet zonder een goede leeslamp met sterk, helder licht op jouw favoriete stekje(s) om te lezen. Denk aan een mooie, verstelbare staande lamp bij je comfortabele stoel of bank, een stralende hanglamp boven de eettafel en een heldere lamp die je ook kunt dimmen op je nachtkastje of aan de muur boven je bed. Ook op sommige andere plekken in huis heb je vaak behoefte aan heldere verlichting, zoals bij de spiegel waar je je aankleedt en jezelf klaarmaakt voor een nieuwe dag. Met goede verlichting bij de spiegel gaan scheren, je haar doen en make-up aanbrengen nu eenmaal veel gemakkelijker. Ook is de kans groot dat zulke heldere verlichting je helpt om te ontdekken dat je tandpasta op je kleding hebt voordat je op je werk komt… Zo zie je maar: goede verlichting kan je leven een heel stuk gemakkelijker maken! Soms is fel licht minder nodig en gebruik je je verlichting vooral om sfeer te creëren. De zogenaamde mood lights, die met een lamp veel verschillende kleuren verlichting kunnen uitstralen, zijn nu al enkele jaren behoorlijk populair. Er zijn ook lampenkappen verkrijgbaar die het licht filteren in prachtige bundels en patronen. Natuurlijk zijn er voor de kleintjes ook allerlei leuke vormen van verlichting, die bijvoorbeeld afbeeldingen projecteren op de muur, zoals sterren en planeten, of een onderwaterwereld. Regelmatig genieten ook ouders stiekem van zo’n mooie lichtshow in huis. En waarom ook niet? Ook in de tuin kan passende verlichting heel veel sfeer brengen. Denk bijvoorbeeld aan fakkels met elektrisch licht. Tegenwoordig zie je steeds meer zogenaamde solar verlichting met kleine zonnepaneeltjes. Deze zijn verkrijgbaar in allerlei stijlen, van strak en modern tot kleurrijk en speels. Er zijn naast fakkels ook lichtslangen, slingers met kleine verlichte bolletjes, maar natuurlijk ook meer praktische lampen voor aan de muren van je schuur, garage of woning. Ook hier speelt functionaliteit soms een grote rol. Buitenverlichting kan je bijvoorbeeld helpen bij het vinden van je sleutels als je ’s avonds thuis komt, maar het is ook een goede manier om inbrekers af te weren, omdat de verlichting ze veel makkelijker zichtbaar maakt voor jou en omstanders. Welke variant ook jouw voorkeur heeft en welk doel je er ook mee wilt dienen, zulke solar verlichting voor in je tuin is een effectieve en milieuvriendelijke optie!
Milieubewuste opties
Toen elektrische verlichting in de 19e eeuw werd uitgevonden en in gebruik genomen, waren er niet meteen veel opties om uit te kiezen. De booglamp en de gloeilamp waren toentertijd de enige keuzes die men had. De booglamp bleek al snel niet praktisch genoeg, waardoor de gloeilamp lange tijd de markt domineerde als het om verlichting ging. De laatste jaren wordt de gloeilamp echter steeds minder populair, door de intrede van allerlei milieuvriendelijke alternatieven. Sinds de spaarlamp in de jaren ’80 op de markt werd gebracht is deze door steeds meer bedrijven en huishoudens omarmd. Aanvankelijk had de spaarlamp nog allerlei nadelen ten opzichte van de gewone gloeilamp. Zo kon het lang duren voordat deze zijn optimale sterkte had bereikt. Ook was niet iedereen te spreken over het soort licht dat door deze duurzame vorm van verlichting werd gegenereerd. Vaak werd dit te koud bevonden, en daardoor niet sfeervol genoeg om in huis te gebruiken. Ook waren spaarlampen vaak veel prijziger dan reguliere gloeilampen. De technologie op het gebied van verlichting heeft gelukkig niet stilgestaan, waardoor het tegenwoordig makkelijk is om voordelige spaarlampen te kopen die mooi, warm en sfeervol licht geven. Ook zie je nog steeds halogeenlampen in woningen en publieke ruimtes. Dit zijn eigenlijk een soort gloeilampen, die echter met minder energie meer licht genereren en ook een langere levensduur hebben. Ook dit is dus een duurzame keuze! Dan zijn er natuurlijk nog de LED-lampen, die sinds de eeuwwisseling steeds populairder geworden zijn voor allerlei toepassingen. Deze hebben een zeer lange levensduur. Vaak gaan ze gemiddeld 20.000-40.000 uur mee, waar een gloeilamp maar gemiddeld 1000 uren kan blijven branden. Ook verbruiken ze minder energie, omdat meer van de stroom die ze vragen wordt omgezet in licht dan bij gloeilampen het geval is. Deze traditionele lampen verliezen zo’n 90% van hun energie aan warmte in plaats van licht, waarvoor maar 10% overblijft. Bij LED-lampen wordt juist 50% omgezet in licht. LED-lampen zijn doorgaans wel prijziger dan gloeilampen, maar zijn door hun duurzaamheid ook wel een investering waard. Bovendien kunnen ze vandaag de dag gebruikt worden voor allerlei soorten verlichting, zoals in huis en in de tuin, maar bijvoorbeeld ook in lampen voor op je fiets. Ook onderweg kun je immers verlichting nodig hebben!
Lampen om mee op pad te gaan
In en om het huis kun je op allerlei plekken behoefte hebben aan verlichting. Maar ook als je de deur uitgaat kan het heel handig zijn om je eigen lichtbron bij je te hebben. Denk bijvoorbeeld aan je dagelijkse ritten met de fiets of auto. Voor je eigen veiligheid is het heel belangrijk om dan altijd te zorgen dat je verlichting in orde is. Het is immers niet voor niets dat autobestuurders elkaar vaak een signaal geven als een andere weggebruiker zijn verlichting niet aan heeft. Fietsers voorkomen aanrijdingen door met hun fietslampen goed zichtbaar te zijn en besparen anderen de schrik van het op het laatste moment waarnemen van de fietser. Iedereen die wel eens vermoeid in het donker achter het stuur heeft gezeten, weet hoe vervelend dit kan zijn. Ook op vakantie kan verlichting heel belangrijk zijn. Ga je bijvoorbeeld kamperen, dan heb je bijvoorbeeld een zaklamp nodig om de WC-rol te vinden in de tent en om vervolgens het toiletgebouw te lokaliseren. Ook een looplamp kan heel geschikt zijn als je ergens buiten gaan wandelen waar verder weinig verlichting is. Als je de hond gaat ’s avonds laat uitlaten op het platteland bijvoorbeeld. Soms is het nodig om verlichting mee te nemen tijdens avonturen waarbij je graag je handen vrij wilt houden. Bijvoorbeeld als je grotten gaat verkennen op vakantie. Dan kun je kiezen voor een handige hoofdlamp, zodat je goed ziet waar je naartoe gaat. Dit type verlichting zul je misschien in je dagelijks leven wat minder vaak gebruiken, maar als je vaak op vakantie gaat of je buiten de stad bevindt, kan het slim zijn om zulke lampen te bezitten.
Verlichting voor speciale gelegenheden
Heb je iets te vieren? Ben je jarig, geslaagd voor je examen, pas getrouwd? Is het kerst of nieuwjaar? Of vier je gewoon de zomer met een feestelijke barbecue? Wil je een knalfeest geven dat mensen nog lang zal heugen. Bij zulke speciale gelegenheden kan mooie verlichting sfeerverhogend werken of zelfs essentieel zijn. Wat is bijvoorbeeld een dansfeestje zonder kleurige verlichting en discobol? Wat is kerst zonder lampjes in de kerstboom of buiten in de tuin? Op zulke momenten moet feestelijke verlichting ook van de partij zijn! Ook zulke verlichting voor speciale gelegenheden is tegenwoordig ruim verkrijgbare is duurzame LED-variant. Laat het stralen!
